Nadczynność tarczycy i ciąża
Jakie są najczęstsze przyczyny nadczynności tarczycy podczas ciąży?
Generalnie najczęstszą przyczyną (80-85%) przyczyną nadczynności tarczycy podczas ciąży jest choroba Gravesa-Basedowa,
występuje ona u 1 na 1500 ciężarnych. Poza tym przyczyną nadczynności tarczycy może być wole guzkowe tarczycy lub zapalenie tarczycy. Przejściowy wzrost stężenia hormonów tarczycy może pojawić się w przypadku bardzo wysokich stężeń hCG z towarzyszącymi nasilonymi porannymi nudnościami.
Jakie ryzyko niesie choroba Gravesa-Basedowa/nadczynność tarczycy dla ciężarnej matki?
Choroba Gravesa-Basedowa może pojawić się u matki w pierwszym trymestrze ciąży. W tym czasie może się ona także nasilić u kobiet, które chorowały wcześniej.
Jakie ryzyko niesie choroba Gravesa-Basedowa/nadczynność tarczycy dla dziecka?
Potencjalne niebezpieczeństwo może wynikać z jednego z trezch mechanizmów:
- Niekontrolowana nadczynność tarczycy u matki. Wiąże się ona następującymi zmianami w dziecka: tachykardią (szybkie bicie serca), zmniejszeniem masy ciała, wcześniactwem, potencjalnymi wadami wrodzonymi.
- Wysoki poziom przeciwciał pobudzających tarczycę (TSI). Przeciwciała te przechodzą przez łożysko i mogą powodować nadczynność tarczycy u dziecka. Sytuacja taka ma miejsce, jedynie gdy poziom TSI wielokrotnie przewyższa normę.
- Terapii lekami przeciw-tarczycowymi. Leki te przechodzą przez łożysko i mogą potencjalnie upośledzać produkcję hormonów tarczycy u dziecka. Zaleca się stosowanie najmniejszych możliwych dawek kontrolujących chorobę u matki. Należy pamiętać, iż korzyści ze stosowania leków przeciw-tarczycowych zdecydowanie przewyższają potencjalne ryzyko.
Jaki jest przebieg choroby Gravesa-Basedowa po porodzie?
Objawy choroby Gravesa-Basedowa w ciągu pierwszych trzech miesięcy po porodzie nasilają się. Niezbędne mogą być wyższe dawki leków przeciw-tarczycowych.
Czy matka z chorobą Gravesa-Basedowa leczona lekami przeciw-tarczycowymi może karmić piersią?
Tak, należy jednak okresowo kontrolować poziom hormonów tarczycy u dziecka.
Niedoczynność tarczycy i ciąża
Jakie są najczęstsze przyczyny niedoczynności tarczycy podczas ciąży?
Najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto. Niedoczynność tarczycy może być spowodowana także niewystarczającym leczeniem wcześniej rozpoznanej niedoczynności tarczycy lub zbyt dużą dawką leków przeciw-tarczycowych u chorych z nadczynnością tarczycy.
Jakie zagrożenie dla ciężarnej matki jest związane z niedoczynnością tarczycy?
Nieleczona niedoczynność tarczycy związana jest z anemią(niska liczba czerwonych krwinek), miopatią(bóle i osłabienie siły mięśni), zastoinową niewydolnością serca, stanem przedrzucawkowym, nieprawidłową budową łożyska, niską masą urodzeniową dziecka i krwotokiem poporodowym. Te powikłania występują częściej u chorych z ciężką niedoczynnością tarczycy.
Jakie zagrożenie dla dziecka jest związane z niedoczynnością tarczycy?
Hormony tarczycy są kluczowe dla prawidłowego rozwoju mózgu u dziecka. Dzieci urodzone z wrodzoną niedoczynnością tarczycy mogą mieć ciężkie wrodzone nieprawidłowości neurologiczne i rozwojowe, jeżeli ten stan nie zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznany i leczony. Wszystkie noworodki w Polsce są badane pod kątem wrodzonej niedoczynności tarczycy.
Wpływ matczynej niedoczynności tarczycy na rozwój mózgu dziecka jest niejasny. Ciężka nieleczona niedoczynności tarczycy może prowadzić do upośledzonego rozwoju mózgu dziecka. Taka sytuacja może wystąpić zwłaszcza, gdy przyczyną niedoczynności jest niedobór jodu, który dotyka również dziecko. Obecnie brak jest wytycznych nakazujących badanie przesiewowe wszystkich ciężarnych pod kątem niedoczynności tarczycy. Pomiar stężenia TSH może być wskazany u pacjentek z grup ryzyka:
- pacjentek leczonych wcześniej z powodu nadczynności tarczycy
- pacjentek u których w rodzinie wystąpiły choroby tarczycy
- pacjentek z wolem
Naturalnie pacjentki z wykrytą niedoczynnością tarczycy powinny kontrolować poziom hormonów tarczycy po zajściu w ciążę. Często niezbędne jest zwiększenie dawki leków substytucyjnych hormony tarczycy.
Jak leczy się niedoczynność tarczycy w ciąży?
Leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży jest identyczne jak u innych pacjentów. Należy stosować odpowiednią terapię substytucyjną hormonów tarczycy.