Skleroterapia
Skleroterapia (ostrzykiwanie) to metoda leczenia drobnych żylaków, żył siatkowatych i śródskórnych pajączków naczyniowych (teleangiektazji i venulektazji).
Żylaki kończyn dolnych nie są stanem bezpośredniego zagrożenia życia, niemniej jednak stwarzają one ryzyko powikłań takich jak: zapalenia żył głębokich, owrzodzenia goleni czy zatorowość płucna. Przyjętymi metodami postępowania są klasyczne zabiegi chirurgiczne, procedury skleroterapii, laserowe operacje żylaków EVLT, a także kompresjoterapia.
Skleroterapia jest więc jedną z metod leczenia, chętniej stosowaną w przypadku drobnych naczyń. Pozwala choremu skutecznie uniknąć operacji. Polega ona na wprowadzaniu do światła naczynia specjalnych preparatów, które powodują obkurczenie się ściany naczynia i miejscowy, kontrolowany stan zapalny. Prowadzi to do jego zamknięcia i zwłóknienia. Naczynie przestaje być widoczne. Stosujemy Aethoxysklerol w różnych stężeniach leku (0,5%, 1%, 2%, 3%). O wyborze decyduje chirurg w zależności od rodzaju naczynia i jego lokalizacji. Podczas zabiegu podaje się 1 lub maksymalnie 2 ampułki leku.
- W trakcie zabiegu chirurg wykonuje od kilku do kilkunastu nakłuć. Lek wprowadzany jest w postaci roztworu lub piany. Pierwszy sposób stosuje się przy drobnych żylakach i pajączkach, natomiast piana jest lepszym rozwiązaniem w przypadku większych naczyń krwionośnych.
- zabieg skleroterapii powinien być zawsze poprzedzony badaniem USG Doppler żył kończyn dolnych
- zabieg skleroterapii jest bezpieczny, pod warunkiem, że zostanie przeprowadzony u Pacjenta prawidłowo zakwalifikowanego. Istnieją pewne przeciwwskazania do zabiegu, dlatego też lekarz musi posiadać wszystkie informacje na temat stanu zdrowia Pacjenta. Ich świadome zatajenie przez samego Pacjenta, może narazić go na poważne niebezpieczeństwo.
- zabieg mikroskleroterapii (dotyczy zamykania pajączków i żył siatkowatych) w większości przypadków wykonywany jest bez znieczulenia miejscowego, ponieważ samo znieczulenie jest zwykle bardziej bolesne, niż cały zabieg.
- w czasie zabiegu i tuż po nim Pacjent może odczuwać niewielki dyskomfort, np. szczypanie, lub pieczenie w miejscach podawania preparatu. W późniejszym okresie mogą występować bolesne zaczerwienienie i twarde zgrubienia wokół zamykanych żył. Jest to typowa reakcja, jednak jeśli jest bardzo uciążliwa i się przedłuża należy to zgłosić lekarzowi.
- po zakończeniu zabiegu Pacjent powinien spacerować co najmniej 15 min. To ważny element profilaktyki przeciwzakrzepowej.
Kompresjoterapia czyli stosowanie podkolanówek lub pończoch uciskowych jest bardzo ważnym elementem zabiegu. Pozwala zmniejszyć liczbę powikłań oraz nawrotów żylaków i pajączków. Bezpośrednio po zabiegu należy założyć pończochę uciskową. Zalecamy jej stosowanie przez 72 godziny po zabiegu zarówno w dzień jak i w nocy a następnie tylko w dzień przez kolejne 30 dni.
Konieczna jest kontrolna wizyta lekarska 14-30 dni po zabiegu.
Informacje do zapamiętania:
- zabiegi skleroterapii kompresyjnej powinny być wykonywane przez lekarzy odpowiednio przeszkolonych, wykwalifikowanych w wykonywaniu badań USG Doppler żył
- skleroterapia jest najskuteczniejszą metodą leczenia pajączków naczyniowych na nogach
- skleroterapia jest metodą posiadającą liczne ograniczenia, nie powinna być nadużywana
- jest to metoda wykorzystywana również z powodzeniem w leczeniu niewydolności żylnej miednicy, w leczeniu żylaków okolic intymnych czy przy likwidowaniu malformacji żylnych
- satysfakcjonujący efekt leczenia otrzymuje się nierzadko po serii zabiegów (2-3) wykonywanych zazwyczaj w odstępach 30 – dniowych. Poza względami technicznymi (właściwy dobór preparatu, jego stężenia, techniki i miejsca podania) ważne są również pewne unikalne cechy pacjenta, a przede wszystkim: rozkład zmian na nogach, fototyp skóry czy zdolności gojenia.
Zabieg skleroterapii jest procedurą małoinwazyjną i bezpieczną, co jednak nie oznacza, że można go wykonać u każdego Pacjenta. Kwalifikacja do zabiegu, przeprowadzana przez lekarza musi uwzględniać wszystkie dostępne informacje na temat stanu zdrowia pacjenta, tj. przebytych i aktualnych chorób, przyjmowanych leków czy obciążeń rodzinnych.
U jakiego Pacjenta na pewno nie wykonamy zabiegu skleroterapii?
- u Pani będącej w ciąży,
- u osoby z ostrą zakrzepicą żylną,
- u uczulonego na środki sklerotyzujące,
- u osoby z jawną wadą serca, np. z ubytkiem przegrody przedsionkowej
- u Pacjenta unieruchomionego, niezdolnego do samodzielnego poruszania się,
- u osoby z ostrą infekcją,
- u Pacjenta z zaawansowaną miażdżycą tętnic kończyn dolnych
Ponadto należy ostrożnie kwalifikować chorych u których stwierdzono:
- astmę oskrzelową
- trombofilię
- cukrzycę
Skleroterapia jest bez wątpienia najbardziej uniwersalną ze wszystkich metod leczenia niewydolności żylnej kończyn dolnych. Możemy ją zastosować zarówno do leczenia zmian o charakterze kosmetycznym (pajączków czy poszerzonych żył siatkowatych), jak i do dużych niewydolnych pni żylnych. Również bardzo kręty przebieg leczonych naczyń żylnych, utrudniający wykonanie zabiegu wewnątrznaczyniowego, w przypadku skleroterapii igłowej zwykle nie stanowi większego problemu. Jej liczne zalety, tj. znikoma bolesność, szybki powrót do sprawności po zabiegu, krótki czas przeprowadzania procedury, znikome ryzyko uszkodzeń gałęzi nerwowych, mała ilość zasinień i innych powikłań powodują, że zawsze warto rozważyć tę metodę i zapytać o nią lekarza.